Regie: Simon Curtis | Duur: 109 minuten | Taal: Engels & Duits | Kijkwijzer: 12 jaar
Gerechtigheid is onbetaalbaar. Dat is één van de vaststellingen in het op ware feiten gebaseerde Woman in Gold met Helen Mirren (1945) in de hoofdrol. De Britse actrice speelt een Joodse dame op leeftijd (Maria Altmann) die vecht voor haar gelijk. “Op z’n minst zouden we herenigd moeten worden met wat ons rechtmatig toebehoort”, aldus Altmann, die vanwege het naderende naziregime naar Amerika vluchtte.
Behalve de systematische vernietiging van Joden tijdens WO II (de Holocaust) hebben de nazi’s zich ook op grote schaal schuldig gemaakt aan kunstroof. Maria weet er alles van. Haar oom gaf de Oostenrijkse schilder Gustav Klimt (1862-1918) de opdracht een portret van haar tante Adèle te schilderen, een werk dat hij in 1907 voltooide. Jaren later, terwijl een gehersenspoeld Wenen in de greep van het antisemitisme is, wordt het ‘Portret van Adèle Bloch-Bauer I’ door de nazi’s van de muur in Maria’s huis geplukt. Om het vervolgens te verkopen aan de Galerie Belvedere te Wenen.
De ontwikkelingen in Woman in Gold volgen elkaar snel op, waardoor het even duurt eer de vonk overslaat. Dat die overslaat is te danken aan Helen Mirren als een deftige, eigengereide tante met een pittig gevoel voor humor. Ze doet een beroep op de jonge advocaat Randy Schönberg (Ryan Reynolds) wiens roots ook in Oostenrijk liggen. De opmerkelijke tandem – echt spetteren tussen hen doet het niet – stuit op vele (juridische) obstakels die de restitutie van de ‘Mona Lisa van Oostenrijk’ in de weg staan. Gelukkig worden ze bijgestaan door onderzoeksjournalist Hubertus Czernin (Daniel Brühl in een aardige bijrol). Interessant wordt het verhaal wanneer Maria terugkeert naar Wenen waar haar herinneringen aan een pijnlijk verleden wachten. Aangrijpend is de scène waarin de jonge Maria (Tatiana Maslany) gedwongen afscheid neemt van haar ouders.
Woman in Gold is een degelijk drama over de moeizame reünie van een pronkstuk met haar erfgename. Bovendien appelleert Simon Curtis’ film aan ons historisch besef. Een besef dat gaandeweg afbrokkelt. Misschien is dat gegeven net zo verwerpelijk als menselijk leed dat voortkomt uit (collectieve) haat.