Regie: Aki Kaurismäki | Duur: 100 minuten | Taal: Fins & Arabisch | Kijkwijzer: 12 jaar

Zijn eigen films vindt hij vreselijk, die van Martin Scorsese nog slechter. Kettingroker, drankorgel en zuchtend onder een somber wereldbeeld: Finlands belangrijkste filmmaker Aki Kaurismäki (1957) is bepaald niet het zonnetje in huis. In zijn donkere films portretteert hij vaak kleurloze, van elkaar afgesneden personages. Noem zijn werk gerust een reflectie van zijn ziel. En van het in grijstinten badende Finland. The Other Side of Hope vormt hierop geen uitzondering.

In The Other Side of Hope vraagt de Syrische oorlogsvluchteling Khaled (Sherwan Haji) asiel aan in Helsinki. Zijn aanvraag wordt afgewezen, waarna hij op de dag van zijn repatriëring het azc ontvlucht en op straat belandt. De volgende morgen maakt hij hardhandig kennis met Wikström (Sakari Kuosmanen), een norse vijftiger en kersverse eigenaar van een restaurant.

Geruime tijd schakelt Kaurismäki tussen Khaleds belevenissen en die van Wikström. Terwijl Wikström, het alter ego van Kaurismäki, besluit zijn leven om te gooien, rolt de niet te benijden Khaled door de asielprocedure. Alsof zijn van tragedie omgeven vlucht uit Aleppo nog niet genoeg is, krijgt de uiterlijk gelaten Khaled (een sterk spelende Haji) ook te maken met xenofobe uitingen. Zijn welkome ontmoeting met ex-zakenman Wikström, die hem emplooi biedt, is de definitieve lancering van dit drama waarin Kaurismäki de ernst tempert door de lachspieren fijnzinnig te kietelen.

Grinniken moet je vooral om de expressie van de personages, die naadloos aansluit bij de doodse setting. De tweede scène is hiervan een mooi voorbeeld. Zonder een woord met haar te wisselen – maar als blikken konden doden! – keert Wikström hierin zijn vrouw de rug toe. Later in de film wordt de humor meer uitgesproken. Zo is de culinaire koerswijziging van zijn slechtlopende restaurant ronduit hilarisch.

Bloedserieus, de vluchtelingenproblematiek, en dat gegeven ontkracht Kaurismäki geenszins. Maar in droge humor beschikt The Other Side of Hope over een doeltreffend tegengif. Een sobere maar kundig gemaakte, naar het einde toe zelfs vertederende tragikomedie van een cineast in wiens werk telkens zijn eigen woorden doorklinken: “Wanneer alle hoop is vervlogen, is er geen reden meer voor pessimisme.”