Regie: Alejandro González Iñárritu | Duur: 124 minuten | Taal: Engels | Kijkwijzer: 16 jaar
Heeft de mens een vrije wil, of worden we geleid door een hogere macht? Regisseur Alejandro González Iñárritu (The Revenant, 2015) maakte met 21 Grams een hartverscheurend enigma rondom die kwestie. Snapt u er na twintig minuten nog steeds geen snars van? Eerlijk gezegd was ook deze filmveelvraat het spoor behoorlijk bijster.
‘Faith’ en ‘Jesus Saves’. Die woorden prijken op de auto van Jack Jordan (Benicio Del Toro). “Jesus gave me that truck. And it’s He who gives and He who takes away.” Dat zal hij geweten hebben. Zijn adoratie van en dienstbaarheid jegens Onze-Lieve-Heer zijn later als sneeuw voor de zon verdwenen. “I did everything He asked me to do! I gave Him my life, and He betrayed me.”
Dat verraad hangt samen met een tragisch ongeluk waardoor drie mensen die elkaar niet kennen met elkaar verstrengeld raken. Het is dé gebeurtenis in de film, waarbij aangetekend moet worden dat 21 Grams niet zozeer om de feiten draait, als wel om de emotionele gevolgen ervan. Want door het ongeluk nemen de levens van de doodzieke wiskundeleraar Paul Rivers (Sean Penn), Christina Peck (Naomi Watts) en Jack een drastische wending.
“Sommige gebeurtenissen zijn onvermijdelijk, maar niet echt voorspelbaar,” stelt Iñárritu. Inderdaad dekt toeval niet ieder gebeuren. Dat gegeven is de rode draad van 21 Grams, waarin de factor tijd niet ter zake doet. Immers, lijkt de klok niet stil te staan wanneer zich plots iets zeer heftigs voordoet? Het verhaal steekt dan ook niet-chronologisch in elkaar. En juist dat maakt de film zo verhalend, zo intens. Pas aan het eind, wanneer de puzzel is gelegd, kun je de afzonderlijke stukjes labelen. De gekozen vertelwijze, van de hak op de tak, verheft het soapachtige plot tot iets buitengewoon krachtigs.
Het acteerwerk is daarbij meesterlijk. Jack – wat een schitterend doorleefde expressie heeft Del Toro toch – doet zich voor als een discipel. Maar de ex-bajesklant verkondigt zo geforceerd Jezus’ woord dat hij zijn naasten meer schade berokkent dan helpt. En dus wordt hij kiezelhard tot de orde geroepen. Na het ongeluk vreten spijt en woede hem op, om uiteindelijk in zelfdestructief gedrag te vervallen. Woedend en destructief is ook de ‘geamputeerde’ Christina. Watts laat zien een uitstekende actrice te zijn. Gelukkige huismoeder, hoopje ellende in shock, spuwende vulkaan: wat een power legt ze in elk van die rollen!
Eenentwintig gram. Naar men zegt het gewicht van onze ziel. Zo vederlicht is de rollercoaster 21 Grams absoluut niet. Sterker, het is een zwaargewicht binnen het dramagenre. Een film over schuld, vergiffenis en verlossing die aankomt als een mokerslag. Iñárritu: “Grote gebeurtenissen moeten we gewoon ondergaan.” Vrije wil? Nee, hoogstens een vrije keus.
